30 NĂM MARIE CURIE
Ba thập niên lúc thăng, lúc trầm. Trong khó khăn có may mắn, trong hạnh phúc có rủi ro.
CHƯƠNG 1 - KHỞI ĐỘNG
Thập niên thứ nhất 1992 - 2002
Hội thảo tháng 8/1992:
Sau khi nghe giới thiệu về một ngôi trường sắp ra đời, có nhiều khác lạ, không khí hội trường nóng dần lên. Nhiều câu hỏi về bán trú, nội trú, xe đưa đón, ăn, ngủ, học phí… được giải đáp rõ ràng, thuyết phục. Phụ huynh hân hoan ra về, chỉ còn nỗi băn khoăn duy nhất: con có trúng tuyển không? Về sau, trong một cuộc họp, Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội nói: “Trường Marie Curie thành công vì marketing giỏi, nhắm đúng mong muốn của phụ huynh có nơi gửi con học cả ngày, trưa không phải lo đón con về”.
Khương Đình:
Thuê toàn bộ Trường TCSP Nhà trẻ - Mẫu giáo Hà Nội, có giảng đường, kí túc xá, nhà ăn… thuận lợi cho học sinh (HS) bán trú, nội trú. Khương Đình là nơi trường Marie Curie khởi nghiệp.
Tuyển sinh - Tuyển giáo viên:
Kế hoạch tuyển 360 HS/12 lớp, từ lớp 6 đến lớp 10.
Phương thức: HS giỏi cấp Quốc gia hoặc giải Nhất tỉnh/thành phố được tuyển thẳng, miễn học phí, cấp học bổng; Học sinh khác thi 60 phút, trắc nghiệm năng lực trí tuệ theo chuẩn quốc tế (Test Raven). Hơn 1.000 thí sinh dự tuyển. Ra khỏi phòng thi, cả ngàn gương mặt đều tươi rói nói với bố mẹ: “Chưa bao giờ thi sướng như hôm nay, chỉ "ngắm" và "khoanh", không phải tính toán đau đầu, chẳng phải viết lách dài dòng”. Kết quả: Gần 600 HS trúng tuyển, thành lập 17 lớp; trong đó, có 2 lớp 11 ngoài kế hoạch.
Trong 10 ngày tuyển đủ giáo viên. Nhiều thầy giáo dạy giỏi nổi tiếng ở Hà Nội, được dân tôn vinh như những “nghệ nhân giảng dạy” sẵn sàng hợp tác với trường. Những cô giáo vừa tốt nghiệp ĐHSP, tràn đầy sức trẻ cũng xin gia nhập đội ngũ giáo viên của trường. Chúng ta đã gặp nhau, không phải trong một cuộc hội hè, không phải trên “trường đua kinh tế” mà tại một ngôi trường, khi đến đều ước một cái gì đó cao hơn, xa hơn!
Ra đời:
Ngày 29/8/1992, UBND Thành phố Hà Nội ban hành quyết định cho phép thành lập Trường phổ thông dân lập cấp 2 - 3 Marie Curie. Ngày 6/9, trường Marie Curie tổ chức trọng thể lễ Thành lập trường và Khai giảng năm học đầu tiên 1992 - 1993.
Khai hoả:
Đêm ngày 2/9, nhà bếp nhóm lò, cúng ông Công, ông Táo. Sáng ngày 4/9, nấu bữa trưa cho học sinh ăn thử. Đến 9h30, hai chảo cơm quân dụng rất to gặp sự cố, phải nấu lại. Bữa trưa đầu tiên kéo dài đến 13h30. Lãnh đạo trường họp với nhà bếp. Một quyết định “lịch sử” được ban hành: cơm, canh, vừng, dưa được dùng thoải mái; ra khỏi nhà ăn, không ai đói bụng.
Bán trú - Nội trú:
Hằng ngày có 5 tuyến xe buýt, sáng đón học trò đến trường, chiều đưa về nhà. Học 2 buổi, ăn và ngủ trưa ở trường. Trên xe buýt có HS nhỏ cấp 2 và HS lớn cấp 3 cùng với bác lái xe, thân thiết như một gia đình. Tháng nào cũng có “sinh nhật di động” trên xe. HS làm thơ: “Chọn trong những từ yêu thương/ Em gọi bác lái xe là bố/ Vì em nhớ, khi em còn bé nhỏ/ Chỉ có bố mới đưa em đến trường/ Chỉ có mẹ mới chiều chiều đến đón…”.
Học trò ăn, ở, học hành, vui chơi… ở trường. Mỗi lần bố mẹ của bạn đến thăm, cả phòng nội trú coi như bố mẹ của mình, quà bánh dùng chung… Một số thầy cô giáo cũng ở nội trú. Thầy cắt tóc, cô vá áo cho trò. Những đêm mùa hạ, thầy trò tắm ở bể nước lớn trong trường, thầy gội đầu cho trò, trò kì lưng cho thầy, múc nước dội cho nhau… Làm sao quên được những năm tháng như mơ!
Số 3 Trần Quốc Toản (TQT):
Khương Đình như “một cái áo” quá chật, cần tìm thêm nơi khác để phát triển trường. Cuối năm 1999, tôi ghé thăm số 3 TQT, chủ nhà mời xem từ tầng 1 đến tầng 3 của một xí nghiệp ngừng sản xuất nhiều năm, bỏ hoang phế… Muốn biến thành một nơi học phải cải tạo rất nhiều. Ưu điểm đặc biệt của địa chỉ này là gần Hồ Gươm, nơi “lắng hồn núi sông ngàn năm”. Chốt! Hợp đồng được ký kết sau 1 tuần. Cải tạo gấp rút cả ngày lẫn đêm trong 1 tháng. Nghỉ Tết Canh Thìn xong, HS cấp 3 chuyển đến số 3 TQT, Khương Đình để lại cho HS cấp 2.
Đất 700m2, sân 100m2, nhà 3 tầng, 1 cổng ra vào - số 3 TQT bé nhưng mà xinh. Canteen 10m2, nơi sản xuất hàng chục món khoái khẩu. Sảnh là nơi ăn trưa của giáo viên và ăn quà vặt của học sinh. Thầy ưu ái cho học sinh nữ một gác xép nhỏ để thay đồ, chân cầu thang có biển "LỌ LEM - BẠCH TUYẾT" (lên là Lọ Lem, xuống thành Bạch Tuyết). Lễ Khai giảng, Tổng kết năm học, Hội diễn văn nghệ lấy rạp Khăn quàng đỏ, nhà hát Tuổi trẻ, rạp xiếc… làm hội trường. Đại hội Đoàn trên du thuyền Potomac, 120 phút lênh đênh “Hồ Tây chiều thu, mặt nước vàng lay bờ xa mời gọi…”
CHƯƠNG 2 - VƯỢT CHƯỚNG NGẠI VẬT
Thập niên thứ hai 2002 - 2012
Trung Yên:
Trường chủ quản lấy lại cơ sở vật chất Khương Đình sau 15 năm cho thuê. Hơn 1.000 HS cấp 2 đi đâu, về đâu? Được sự giúp đỡ rất nhiệt tình của UBND Thành phố, trường Mẫu giáo Trung Yên vừa xây xong, chưa sử dụng, cho trường Marie Curie thuê toàn bộ để đón HS cấp 2 trở lại trường, sau 9 ngày tạm dừng học tập. Vượt qua thử thách lớn, mọi người xích lại gần nhau hơn.
Siêu picnic:
Những “siêu picnic” mang tên "Hồ Núi Cốc", "Đại Lải", "Đền Sóc", "Thác Đa", "Thái Hải"…, trai thể hiện bản lĩnh đàn ông mạnh mẽ và hào hiệp; gái thì duyên dáng và đảm đang; giận hờn được thay bằng yêu thương. Hoài niệm! Ai cho tôi 1 vé về tuổi thơ? Ước muốn cho thời gian trở lại!
Lễ hội Bánh chưng:
Mỗi độ Tết đến, xuân về, ông bà, bố mẹ, thầy cô cùng học trò gói bánh, luộc bánh, quây quần bên bếp lửa... Chiếc bánh chưng Hoàng tử Lang Liêu dâng lên Vua Hùng hàng nghìn năm trước trở nên gần gũi, ấm áp với mọi người.
Tiếng Anh:
Ước muốn học trò Marie Curie thật giỏi tiếng Anh nên năm 2008, trường hợp tác với hệ thống giáo dục Language Link Việt Nam đón hàng chục thầy cô giáo nước ngoài về giảng dạy theo chuẩn quốc tế. Từ thí điểm vài lớp đầu cấp, sau mở rộng đại trà. Muốn giỏi thì phải dạy thật, học thật và đầu tư lớn. HS hào hứng học, phụ huynh tích cực đầu tư. Chất lượng tiếng Anh của HS tăng vọt.
Giao đất:
Năm 2010, 1.000 năm Thăng Long, trường Marie Curie được Thành phố giao gần 1 hecta “đất vàng” giữa Thủ đô văn hiến. Ơn Giời! Có đất rồi! Sau gần 20 năm “lưu lạc”, trường Marie Curie có một lô đất quý: 5 cát mạch!
CHƯƠNG 3 - TĂNG TỐC
Thập niên thứ ba 2012 - 2022
Mỹ Đình:
Ông Giời phái hai “thiên sứ” là KTS Lê Duy Khoa và KTS Nguyễn Việt Nam thiết kế xây dựng trường Marie Curie tại lô đất TH1, Mỹ Đình - Từ Liêm. “Thiên thời - Địa lợi - Nhân hoà”! Không đầy 2 năm, trường xây xong: đẹp, nhà cao, cổng rộng, trang thiết bị hiện đại.
Tháng 7/2014, đón HS từ Trung Yên và Trần Quốc Toản về Mỹ Đình: “Hết khổ rồi em nhỉ?”.
Thành lập thêm Tiểu học. Trường Marie Curie trở thành trường phổ thông liên cấp 1, 2, 3.
Kiến Hưng - Văn Phú:
Năm 2017, thành lập Tiểu học Marie Curie 2 tại Kiến Hưng - Hà Đông.
Năm 2021, thành lập THCS & THPT Marie Curie - Hà Đông tại KĐT Văn Phú.
Hai cơ sở mới thành lập thu hút HS không thua kém cơ sở Mỹ Đình, mau chóng kín chỗ.
Giải bóng mùa thu và mùa xuân:
Có đất nào như đất ấy không: nam, phụ, lão, ấu đều ham thích thể thao. Xuân - Thu nhị kì đều đặn có hai mùa bóng: bóng rổ, bóng đá nam; bóng rổ, bóng ném nữ.
Đại dịch Covid-19:
Đang yên đang lành, đại dịch Covid-19 ập đến. Trò tạm dừng đến trường, thầy trò xa nhau hàng tháng trời. Cuộc sống đảo lộn, những điều bình thường nhất trở thành ước muốn xa vời. Cùng với cả xã hội, trường Marie Curie dũng cảm vượt qua thử thách: “Lửa thử vàng, gian nan thử sức”!
Đại dịch bị đẩy lùi. Thầy trò được gặp nhau. Từ nay, mỗi người đều biết trân quý những ngày được đến trường.
Nối vòng tay lớn:
Bão lụt! Miền Trung gian lao mà anh dũng! Những chuyến xe đầy ắp sách vở, bút mực, áo quần, gạo tiền… gấp rút hướng về miền Trung thân yêu. Thầy trò miền Trung gặp thầy trò Hà Nội mừng mừng, tủi tủi. Lũ có thể cuốn đi nhiều thứ nhưng tình người thì còn mãi với non sông.
Vào miền Tây Nam bộ xây cầu. Lên biên cương phía Bắc trồng cây. Chở “con chữ” lên Mèo Vạc - Hà Giang… Thầy cô dạy, bố mẹ khuyên: “Sống trong đời sống cần có một tấm lòng”.
CHƯƠNG 4 - VỀ ĐÍCH
Thập niên thứ tư 2022 - 2032
Việt Hưng:
Năm 2023, hệ thống giáo dục Marie Curie sẽ có thêm cơ sở mới rộng 3 hecta ở Khu đô thị Việt Hưng - Long Biên. Cơ sở thứ tư gồm có Mẫu giáo, Tiểu học, Trung học cơ sở và Trung học phổ thông; có đơn ngữ tiếng Việt và song ngữ Việt - Anh.
Khi khởi nghiệp, ai cũng ước mơ.
30 năm trước, tôi ước mơ Marie Curie sẽ là một ngôi trường: trường ra trường, thầy ra thầy và trò ra trò, hướng đến “chân - thiện - mỹ”.
Nay, trường Marie Curie đã phát triển vững mạnh, hội đủ PHÚ - MỸ - HƯNG. Thầy cô, cha anh đã tạo dựng sự nghiệp, các thế hệ học trò, con cháu phải gắng sức gìn giữ!
Trân trọng cảm ơn!
Hà Nội, ngày 19/11/2022
Nguyễn Xuân Khang
